จัดฟันเด็กคืออะไร? เริ่มทำได้ตั้งแต่อายุเท่าไร? จัดฟันเด็ก จัดฟันน้ำนม
ได้รวบรวมคำถาม-ข้อสงสัยเกี่ยวกับการจัดฟันในเด็ก/ชุดฟันผสม อาทิเช่น จัดฟันเด็กคืออะไร มีประโยชน์อย่างไร เป็นต้น หลังจากอ่านบทความนี้ คุณพ่อคุณแม่จะมีความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดฟันในเด็กมากขึ้น
การจัดฟันเด็ก คืออะไร?
การจัดฟันเพื่อแก้ไขเบื้องต้นในเด็ก (Interceptive treatment) หรือที่เราเรียกกันสั้นๆว่า จัดฟันเด็ก เป็นการจัดฟันตั้งแต่ชุดฟันน้ำนมหรือชุดฟันผสมของน้องๆ เพื่อการแก้ไขในด้านการบดเคี้ยว การออกเสียง และพัฒนาความสวยงามให้น้องๆมีความมั่นใจในทุกรอยยิ้ม
การจัดฟันเด็ก ทำได้ตั้งแต่อายุเท่าไร?
การจัดฟันเด็ก หรือ Interceptive treatment ในบางครั้งจะเรียกว่า Phase 1 Orthodontics (การจัดฟันในระยะที่ 1) สามารถเริ่มจัดได้ตั้งแต่อายุ 4-5 ขวบในชุดฟันน้ำนม หรือจัดตอนอายุ 7-8 ขวบในชุดฟันผสม
การจัดฟันเด็ก มีประโยชน์อย่างไร?
การจัดฟันเพื่อการแก้ไขเบื้องต้น สามารถช่วยแก้ปัญหาให้กับน้องๆที่มีการสบฟันที่ผิดปกติ เพื่อช่วยให้มีการบดเคี้ยวที่ดีขึ้น ช่วยแก้ปัญหาน้องๆที่มีฟันหน้าเกให้มีฟันที่เรียงสวย ยิ้มได้อย่างมั่นใจ
การจัดฟันเด็กสามารถแก้ไขปัญหาอะไรได้บ้าง?
1. ฟันยื่น อาจมีสาเหตุมาจากกรรมพันธุ์หรือพฤติกรรมการดูดนิ้ว ติดจุก ติดผ้า ทำให้การเรียงตัวของฟันหน้าและฟันกรามผิดปกติ ในเคสที่ฟันหน้ายื่นออกมามาก อาจเสี่ยงต่อการเกิดกระแทกทำให้ฟันหักได้
2. ฟันสบเปิด เป็นลักษณะการสบฟันที่เมื่อกัดฟันแล้วจะมีช่องว่างเปิดระหว่างฟันหน้าบนกับฟันหน้าล่าง อาจมีสาเหตุมาจากพฤติกรรมการดูดนิ้ว ติดจุก ติดผ้า หรือน้องๆที่มีการกลืมที่ผิดปกติ
3. ฟันห่าง เป็นการสบฟันที่มีช่องว่างระหว่างซี่ฟัน อาจเกิดจากฟันน้ำนมหลุดหรือถอนไปก่อนกำหนดหรือมีฟันแท้ขึ้นไม่ครบ หรือน้องๆที่มีการกลืมที่ผิดปกติ หรือหายใจทางปาก ช่องว่างที่เกิดขึ้น อาจทำให้ฟันซี่ข้างๆล้มเอียงเข้าไปหาช่องว่างนั้น ทำให้ฟันเรียงไม่สวยงามได้
4. ฟันสบลึก เป็นการสบฟันที่ฟันหน้าบนสบคร่อมปิดฟันหน้าล่างมากกว่าปกติ อาจมีสาเหตุมาจากกรรมพันธุ์หรือขากรรไกรล่างขยายน้อยกว่าปกติ ฟันที่สบลึกมากๆ อาจทำให้เกิดการบาดเจ็บที่เหงือกบริเวณเพดานที่ฟันล่างสบกระแทกได้
5. ฟันกัดเบี้ยว เป็นลักษณะของการสบฟันที่เมื่อกัดฟันแล้วเส้นกึ่งกลางของฟันหน้าบนไม่ตรงกับฟันหน้าล่าง อาจเกิดจากการที่ฟันน้ำนมหลุดช้าหรือหลุดไม่พร้อมกัน หรือมีการถอนฟันน้ำนมไปก่อนกำหนด ส่งผลต่อการบดเคี้ยวอาหารทำได้ไม่เต็มประสิทธิภาพมากพอ ยิ้มแล้วดูเบี้ยว ไม่สวยงาม
6. ฟันซ้อน เป็นลักษณะที่ฟันขึ้นมาเกทับกัน เนื่องจากพื้นที่ในขากรรไกรไม่พอ ส่วนมากมักเกิดกับเคสที่น้องๆมีการถอนฟันน้ำนมไปก่อนกำหนด ทำให้ฟันมีปัญหาเบียดเสียดแย่งพื้นที่กัน เรียงตัวไม่สวยงาม ยากต่อการทำความสะอาด ทำให้เกิดคราบหินปูนหรือฟันผุได้ง่าย
7. ฟันสบคร่อม เป็นลักษณะของการสบฟันที่ฟันล่างสบคร่อมฟันบนไว้ อาจมีสาเหตุมาจากกรรมพันธุ์ หรือฟันน้ำนมหลุดช้ากว่ากำหนด หรือฟันแท้ขึ้นผิดตำแหน่งทำให้เกิดลักษณะการสบฟันแบบไขว้ ไม่สมดุล ทำให้บดเคี้ยวอาหารได้ไม่เต็มที่ และอาจมีจุดกระแทก ทำให้เหงือกร่นได้
สำหรับเครื่องมือจัดฟันน้ำนม/ชุดฟันผสม มี 2 ประเภท คือ
เครื่องมือจัดฟันแบบยึดติดแน่น
เครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้
การจัดฟันเด็ก เหมาะกับใคร?
ความเหมาะสมสำหรับการจัดฟันแก้ไขเบื้องต้นขึ้นอยู่กับการประเมินของทันตแพทย์ ทั้งนี้ผู้ปกครองสามารถสังเกตอาการเบื้องต้นว่าน้องๆว่าน้องๆมีข่ายที่ต้องได้รับการจัดฟันแก้ไขเบื้องต้นหรือไม่ โดยดูได้จากปัจจัยเหล่านี้
มีปัญหาในการบดเคี้ยวหรือกัดอาหาร
เด็กหายใจทางปาก หรือมีการกลืนที่ผิดปกติ
มีฟันสบคร่อม คางยื่นผิดปกติ
ฟันบนและฟันล่างไม่สบกันอย่างพอดี เมื่อปิดสนิท
ฟันน้ำนมหลุดก่อนเวลาหรือหลุดช้ากว่าซี่ข้างๆ
ฟันยื่น ฟันห่าง หรือเรียงตัวกันไม่สวยงาม
การจัดฟันเด็ก ใช้ระยะเวลานานเท่าใด?
ระยะเวลาในการจัดฟันเด็กจะแตกต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับความปัญหาของฟันในเด็กแต่ละคน ทั้งนี้โดยส่วนใหญ่ ระยะเวลาในการจัดฟันน้ำนม/ชุดฟันผสมจะอยู่ในช่วงระหว่าง 12-24 เดือน สำหรับระยะเวลาที่แน่นอน คุณพ่อคุณแม่สามารถทราบได้จากการตรวจประเมินเบื้องต้นจากคุณหมอได้ค่ะ