หลาย ๆ บ้าน มักจะสร้าง ห้องน้ำ ให้ดูสวยงาม ใช้งานสะดวก และตอบโจทย์การใช้งานของตัวเอง จนลืมไปว่า บางบ้าน อาจจะมีผู้สูงอายุอาศัยอยู่ด้วย การใช้ห้องน้ำ ก็สำคัญไม่แพ้เรื่องอื่น เรจะพาไปจักกับ ห้องน้ำผู้สูงอายุ ออกแบบอย่างไร ให้ปลอดภัย ใช้งานสะดวก และมีข้อควรคำนึงอะไรบ้างก่อนจะสร้าง พร้อมแล้วไปดูพร้อม ๆ กันเลยจ้า
ก่อนสร้างห้องน้ำผู้สูงอายุ ต้องรู้อะไรบ้าง?
เราต่างรู้อยูแล้วว่า ห้องน้ำ เป็นส่วนสำคัญของบ้าน ที่ต้องออกแบบให้ดี จะเน้นความ ง่าย และใช้งานได้ทุกคน ไม่ว่าจะเป็นเด็ก ผู้ใหญ่ คนชรา หรือผู้พิการ ที่เน้นความปลอดภัยกับผู้ใช้ด้วย โดยฌแพาะบ้านที่มี ผู้สูงอายุ อยู่ด้วย ยิ่งไม่ควรมองข้าม หลักการ การสร้างห้องน้ำผู้สูงอายุ มีดังนี้
ออกแบบ ห้องน้ำ สำหรับผู้สูงอายุ ที่ใช้วีลแชร์ เน้นความคล่องตัว
– ห้องน้ำ ควรกว้าง อย่างน้อย 1.5×2 เมตร ต้องมีพื้นที่กว้างพอ ให้รถเข็นหมุนกลับตัวได้สะดวก ถ้าหากกว้างมากไป อาจจะทำให้ผู้สูงอายุ ต้องเดินนานขึ้น
– ประตูห้องน้ำ ควรกว้าง อย่างน้อย 90 เซนติเมตร เพื่อความสะดวกของผู้สูงอายุ ที่ใช้รถเข็น ในการเข้า-ออก ควรใช้ประตูห้องน้ำบานเลื่อน หรือบานเปิดออก หรือลูกบิดก้านโยก เพราะใช้แรงน้อยในกรณีที่เกิดอุบัติเหตุ เช่น ผู้สูงอายุล้ม และนอนขวาง อยู่บริเวณหน้าประตู ผู้ที่อยู่นอกห้อง จะสามารถช่วยเหลือได้ทันเวลา
– ความสูงของอ่างล้างหน้า หรืออุปกรณ์ในห้องน้ำต่าง ๆ ควรคำนึงถึงผู้นั่งรถเข็น ที่จะมีระยะการมองเห็นต่ำกว่าคนทั่วไป อ่างล้างหน้า ควรสูงจากพื้น 80 เซนติเมตร และใต้อ่าง ควรเปิดโล่ง เพื่อให้รถเข็นเลื่อนเข้าไปใกล้ได้พอดี ควรออกแบบให้ดี เช่น ราวจับ หรือชั้นวางของด้วย
– ความสูงของโถสุขภัณฑ์ ควรติดตั้งให้มีความสูงที่ 43-48 เซนติเมตร จะช่วยให้ลุกนั่งได้ง่าย
– สวิตช์เปิด-ปิด อุปกรณ์ต่าง ๆ ควรเปลี่ยนให้มีขนาดใหญ่เป็นพิเศษ เพื่อให้ใช้งานได้ง่าย
– ระบบอัตโนมัติ เช่น ปุ่มกดประตู ก๊อกน้ำ โถสุขภัณฑ์ จะช่วยทุ่นแรง ให้ผู้สูงอายุใช้งานห้องน้ำได้ง่ายขึ้น
ออกแบบการป้องกัน การลื่นหกล้ม
การลื่นหกล้มในห้องน้ำ เป็นอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นบ่อยในผู้สูงอายุ โดยสาเหตุมาจาก พื้นมีน้ำขังอยู่ตลอดเวลา หรือต้องก้าวขึ้นลงอ่างอาบน้ำ ในการออกแบบห้องน้ำ ควรคำนึง ดังนี้
– กระเบื้อง ควรเลือกกระเบื้องที่ทำจากวัสดุหยาบ เพิ่มแรงเสียดทาน ช่วยป้องกันการลื่น หกล้มได้ดีกว่ากระเบื้องแบบผิวหน้าเรียบ และเป็นมัน
– อ่างอาบน้ำ ฝักบัวอาบน้ำ เป็นสิ่งที่อยากแนะนำมากที่สุด หากบ้านไหนไม่สามารถเลี่ยงการใช้อ่างอาบน้ำได้ ควรเลือกอ่างอาบน้ำ ที่มีความสูงไม่เกิน 40 เซนติเมตร สามารถก้าวขึ้น-ลงได้ง่าย ช่วยลดอุบัติเหตุ จากการจมน้ำได้ด้วย
– ขอบของอุปกรณ์ต่าง ๆ ควรเป็นแบบลบมุม จะช่วยลดการบาดเจ็บ ในกรณีเกิดอุบัติเหตุ ได้มากกว่าแบบมีมุมเหลี่ยมทั่ว ๆ ไป
– ระบบระบายน้ำ ควรจัดการระบบน้ำให้ดี อย่าให้มีน้ำขัง หรือรั่วซึม เพราะอาจจะสาเหตุ ให้เกิดอุบัติเหตุลื่นหกล้มได้ พื้นที่ห้องน้ำควรลาดเอียงเล็กน้อย เพื่อให้น้ำไหลลงท่อได้สะดวก หรือเลือกใช้สุขภัณฑ์ที่ลดปัญหาน้ำขัง หรือสุขภัณฑ์ ที่ยกสูงจากพื้น
ออกแบบโดย เน้นการทรงตัว
– ราวจับ ควรติดตั้งไว้ตลอดตามทางเดิน หรือบริเวณที่ต้องย่อตัวลงนั่ง เช่น บริเวณโถสุขภัณฑ์ บริเวณโซนอาบน้ำ ทางเดินระหว่างโซนแห้ง-โซนเปียก
– โซนอาบน้ำ ควรติดตั้งม้านั่ง สำหรับอาบน้ำให้ผู้สูงอายุไว้ด้วย เพราะผู้สูงอายุ ไม่สามารถยืนอาบน้ำได้นาน ๆ ได้เหมือย วัยหนุ่มสาว นั่นเอง
ออกแบบโดย เน้นการมองเห็น
ในห้องน้ำ ควรมีแสงสว่างที่เพียงพอ รวมถึง ควรติดตั้งไฟตามทางเดินต่าง ๆ เพื่อลดอุบัติเหตุ ไม่ควรทาสีผนัง เป็นสีเข้ม เพราะจะเป็นอุปสรรค ต่อการมองเห็น ส่วนสีของประตู ควรแยกให้เด่นกว่าสีของผนังด้วย
อย่าลืมกรณีฉุกเฉิน
บางเหตุการณ์ อาจจะมี ผู้สูงอายุ จะต้องใช้ห้องน้ำเพียงลำพัง ควรติดตั้งปุ่มฉุกเฉิน ไว้ตามจุดต่าง ๆ ภายในห้องน้ำ และผู้ดูแล ควรเก็บกุญแจสำรองไว้อีกหนึ่งชุด กรณีประตูมีการล็อกจากด้านใน จะได้เปิดเข้าไปได้นั่นเอง
บริหารจัดการอาคาร: ห้องน้ำผู้สูงอายุ ให้สะดวก ปลอดภัย ควรคำนึงถึงอะไรบ้าง อ่านบทความเพิ่มเติมคลิ๊กที่นี่ https://snss.co.th/dt_post/technical-services/